قلمرو تحول دینداری با مسائل کلامی و فقهی متمایز است
ایمان در نظام روانی انسان در چارچوب قواعد خاصی ساخته می شود و معلول عوامل متعددی از جمله آموزش معارف اسلامی است و علاوه بر آن قلمرو تحول دینداری با مسائل کلامی و فقهی متمایز است و به همین خاطر موضوع دینداری و تحولات مربوطه به لحاظ روانشناسی بسیار حائز اهمیت خواهد بود و نیازمند توجه و در عین حال تربیت نیروی انسانی متخصص و آگاه برای تربیت جامعه هستیم.
حجه الاسلام والمسلمین محمود نوذری در نشست سی و یکم گفتمان دینی با موضوع «روانشناسی تحول دینداری» که عصر روز ششم بهمن 1401 در تالار اندیشه موسسه فرهنگی میرداماد برگزار شد. ضمن بیان مطلب فوق افزود: با بیان چند نکته ماهیت پرسش اساسی این مبحث روشن خواهد شد و آن موضوعات عبارتند از. پیشینه آموزش دین به کودکان و نوجوانان در سنت های دینی هم به به لحاظ عملی و هم به لحاظ نظری و همچنین تحولات در الگوی آموزش دین در دوره معاصر.
ایشان ادامه دادند: در تبیین روشناسی تحول دینداری ما باید به این سه پرسش اساسی پاسخ دهیم که؛ تغییرات دینداری در طول عمر مبتنی بر تغییرات در تعامل عوامل درونی و بیرونی چگونه است؟ چگونه یک تخمک بارور به فرد بالغ دینی و عضو موثر جامعه تبدیل می شود؟ و چگونه کودک رشد نایافته (نوزاد انسان) به لحاظ دینی به فرد بالغ دینی و عضو موثر جامعه تبدیل می شود؟
مولف کتاب «روانشناسی تحول دینداری» افزودند: مجموعه فعالیتها ناظر به پاسخ به این پرسش ها در عرصه نظر و عمل موجب شد تا دانش های متعددی نظیر؛ مبانی انسانشناختی تربیت دینی، فلسفه تربیت دینی، روانشناسی یادگیری دینی، روانشناسی تحول دینداری، برنامه درسی تربیت دینی تولید شود و تربیت دینی کودک و نوجوان به منزله یک رشته علمی شناخته شود. دکتر نوذری گفتند: دوره معاصر ما به سبب پیشرفت های که در حوزه های مختلف داشتیم و تحولاتی که در عرصه زندگی بشر ایجاد شد، در حوزه تحولات دینداری نیز با پرسش های مواجه هستیم که اگر بخواهیم مسیر درستی را طی کنیم ناگزیریم یه این پرسش ها پاسخ دهیم. که آیا آموزش دین در کودکی دارای جواز خواهد بود یا خیر؛ هدف تربیت دینی در دوره های کودکستان اول و دوم و دبستان و دبیرستان چه چیزی باید باشد؟. اساسا اصول گزینش و تدوین محتوا تربیت دینی چگونه است؟ و علاوه بر آنها روش های تربیت دینی، ارزشیابی تربیت دینی، نقش و صلاحیت های معلمی، چگونگی سیاست گذاری، برنامه ریزی در حوزه آموزش دین از موضوعات بسیار مهمی است که باید به آن توجه کرد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفتند: در بررسی موضوع تحول دینداری از منظر روانشاسی رویکردهای مختلفی وجود داشته و دارد که از جمله آنان رویکرد شناختی - ساختاری که قائل به تغییرات در دینداری بر حسب تحول در توانایی فکری است. رویکرد دوم رویکرد شناختی- فرهنگی است که تغییرات در دینداری را بر حسب تعامل فرهنگ و ظرفیت فکری بررسی می کند. رویکرد بعدی رویکرد اجتماعی است که بر اساس این رویکرد بررسی می شود که به لحاظ روانشناختی عوامل اجتماعی چگونه بر ظرفیت های شناختی و عاطفی برای کسب دینداری تاثیر گذار است، رویکرد چهارمی که در این زمینه وجود دارد رویکرد انگیزشی – عاطفی است که گزاره های هم چون ناچیز شمردن ظرفیت عاطفی کودک و نوجوان و وجود ظرفیت معنوی رشد یافته کودک و نوجوان در این رویکرد مورد توجه قرار گرفته است. رویکرد پنجم رویکرد مسیحی رشد دینداری که برای کشف مراحل دینداری در چارچوب طرح مسیحیت برای رستگاری انسان می کوشد و آخرین رویکرد رویکرد اسلامی به مراحل تحول دینداری است که در آن با توجه به ابعاد وجودی انسانی موضوع مورد مطالعه قرار می گیرد.در ادامه این نشست دکتر محمد حکیمی محقق و مدرس حوزه اندیشه اسلامی پرسش های درباره موضوع نشست مطرح و کارشناس نشست به آنها پاسخ داد.
لازم به ذکر است نشست «روانشناسی تحول دینداری» به اهتمام موسسه فرهنگی میرداماد گرگان و دبیرخانه گفتمان انقلاب اسلامی برگزار گردید.